نشست بررسی اولین قیام به خونخواهی سیدالشهدا علیهالسلام (تحلیل قیام مردم سیستان به عنوان اولین قیام پس از حادثه کربلا)
نشست بررسی اولین قیام به خونخواهی سیدالشهدا علیهالسلام (تحلیل قیام مردم سیستان به عنوان اولین قیام پس از حادثه کربلا)با انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی (روی خط تاریخ) و ستاد مردمی نخستین قیام به خونخواهی سیدالشهدا(علیه السلام) و مرکز تحقیقاتی خاتم الاوصیا(علیه السلام) به مناسبت فرا رسیدن ماه محرم در روز دوشنبه سوم مرداد ماه ۱۴۰۱ ساعت ۱۹ با حضور حجت الاسلام والمسلمین محمد باقر حیدری نسب ,نویسنده و پژوهشگر حوزه تاریخ اسلام و تشیع و جناب آقای حسن فاطمی راد,دبیر انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی برگزار گرديد.
به گزارش معاون پژوهش مدرسه فاطميه(س) استاد محمد باقر حیدری نسب، اشاره اي به سخن مقام معظم رهبري كرد و گفت: مقام معظم رهبري در مورد مردم سيستان چنين بيان كردند كه مردم سيستان مردمي هستند كه از لحاظ گذشته ي تاريخي در بين همه ي اقوام ايراني كم نظيرند. گذشته ي سيستان يك گذشته ي خيلي فوق العاده برجسته و درخشاني است.
استاد حيدري نسب در مورد زمان قيام مردم سيستان چنين گفت: فاجعه کربلا ۳۰سال پس از ورود اسلام به سیستان، روی داد. در حالی که مردم بسیاری از نقاط ایران در آن دوره هنوز به مکتب اسلام گرایش نداشتند، هنگامی که خبر شهادت امام حسین(ع) و اسارت دختران رسول ا… به مردم سیستان رسید، مردم ولایت مدار سیستان در برابر آن موضع گرفتند و به خروش آمدند و در برابر دستگاه جبار یزید دست به قیام زدند.
پژوهشگر تاريخ از زبان استاد دواني چنين گفت: محمدحسین رجبی دوانی، زمان این قیام را حداكثر 2ماه پس از حادثه عاشورا عنوان كرد و افزود: بر اساس نقل های معتبر و منابع دسته اول به خصوص كتاب تاریخ سیستان، مردم سیستان به محض شنیدن خبر شهادت امام حسین(ع) به خونخواهی آن حضرت قیام كردند و فرمانروای وقت سیستان كه برادر عبیدالله بن زیاد بود را از شهر اخراج كردند و برای مدتی شهر را در اختیار داشتند. اگر چه اطلاعات بیشتری در این زمینه وجود ندارد اما فضل تقدم در خونخواهی امام حسین(ع) به نام سیستانیان ثبت شده است. این قیام نشان دهنده ایمان، اعتقاد و اخلاص مردم سیستان به ساحت مقدس اهل بیت(ع) به خصوص سیدالشهدا بود كه توانستند در خفقان به شدت سنگین یزید از جان خود بگذرند و به خونخواهی قیام كنند.
استاد محمد باقر حیدری نسب در مورد افتخارات مردم سيستان چنين گفت: این قیام مردم سیستان که با عزاداری در سیستان همراه شد، نخستین قیام بعد از واقعه عاشورا است در حالی که قیام توابین سه سال بعد از قیام سیستان و قیم مختار پنج سال بعد از قیام مردم سیستان رخ داد. در منطقه سیستان همزمان با فرا رسیدن ماه محرم، پیروان اهل بیت(ع) با برگزاری آیینهای ویژه نظیر مشعل گردانی، تابوت کشی، شوی (تعزیه)، سینه زنی نشسته، سینه زنی ایستاده (جوش پاوکا) و نذری(غلور پزی)، به سوگواری می پردازند و اینگونه ارادت خود را به امام سوم شیعیان(ع) و یارانش نشان می دهند، به گونه ای که با گذشت سدهها از وقوع رویداد بزرگ کربلا، عشق و ارادت شیعیان به امام حسین(ع) همچنان پابرجاست و به این رخداد مهم در ابعاد گوناگون توجه می شود.
در ادامه نشست استاد فاطمي به مقاله هاي مرتبط با قيام مردم سيستان اشاره كرد و گفت: در مورد قيام سيستان پايان نامه و مقاله هايي نگاشته شده ولي باز جاي كار براي پژوهشگران هست و بايد با برگزاري همايش ها و فراخوان مقاله اين كمبود را جبران كرد. نمونه هايي از مقاله ها را مي توان اشاره كرد به زمینه های فکری-مذهبی اولین قیام برای خونخواهی امام حسین (علیه السلام) در سیستان كه محل نشر آن همایش ملی « پیشرفت پایدار؛ رهیافت تاریخ ، فرهنگ و تمدن دارالولایهء سیستان »است.
استاد فاطمي در ادامه به تشريح مقاله پرداخت و گفت : این مقاله درباره اولین قیام برای خونخواهی امام حسین (علیهالسلام) است؛ قیامی که سیستانیان آن را رقم زدند. این مسئله خیلی مهم است؛ زیرا افتخار اولین خونخواهی برای امام حسین (علیهالسلام) به ایرانیها میرسد، حتی قبل از آنکه توابین و مختار قیام کنند. در این مقاله سعی شده به چند سوال مهم پاسخ داده شود:اولین سوالی که به ذهن میرسد این است که چگونه مردم سیستان اول از همه، در فضای مسمومی که بنیامیه درهمه جا ایجاد کرده بود، جرئت کردند و اعتراض خود را به فاجعه کربلا بیان کردند دوم: زمینه مذهبی آنان چه بود که به این وفاداری خاص رسیدند و قیام امام حسین علیهالسلام را درک کردند سوم: چگونه خبر شهادت امام حسین (علیهالسلام) و یارانش به مردم سیستان رسید و این اعتراض کی برپاشد دراین مقاله بهشیوه کتابخانهای از منابعی همچون کتاب تاریخ سیستان به تصحیح محمدتقی بهار، کتاب ترجمه تاریخ سیستان از حسن انوشه که جزومنابع دست اول است و منابع دیگری مانند کتاب افتخارات مردان مرد سیستان از علی دوانی، و کتاب چگونگی ورود تشیع و گسترش آن در سیستان اثر محمد شهرکی وکتاب تاریخ ایران باستان جلد 2 (سلسله پادشاهی هخامنشیان) اثر رضاتقی بیگلوکه جزومنابع دست دوم است بهره بردهایم و مقاله به روش توصیفی-تحلیلی نگاشته شده است.
در پايان استاد محمد باقر حیدری نسب به نظر و ابراز لطف مقام معظم رهبري به مردم سيستان پرداخت.