نشست تحليلي تاريخي جمعيت حاضر در غدير خم
به همراه پخش مستندات ويژه از موقعيت جغرافيايي و وضعيت فعلي غدير خم با حضور دكتر محمد جواد ياوري سرتختي عضو هيئت علمي دانشگاه باقرالعلوم (ع) و آقاي حسن فاطمي راد دبير انجمن علمي تاريخ و تمدن اسلامي با همکاری مرکز علمی پژوهش یار و انجمن علمی دانشجویی معارف اسلامی دانشگاه شهید بهشتی به مناسبت عید غدیردر روز یکشنبه مورخ26/4/1401 ساعت 19:30 به صورت مجازي برگزار گردید.
به گزارش معاون پژوهش مدرسه فاطميه(س) استاد حسن فاطمي به ذكر اهميت غدير پرداخت و گفت: اين آخرين سفر پيامبر(ص) بود و بسياري از مردم سراسر جهان اسلام جمع شده بودند و بزرگترين سخنراني دنيا از حيث جمعيت تا آن زمان به شمار مي رفت.جمعيتي بالغ بر 120.000 هزار نفر در اين اجتماع شركت داشتند .
استاد فاطمي در مورد موقعيت جغرافيايي غدير خم چنين گفت: غدير جايي بود كه راه حاجيان از هم جدا مي شد و اهالي مصر، عراق، مدينه و شام به سرزمين خود مي رفتند.روز هجدهم ذي الحجه كاروان مسلمانان به اين منطقه رسيدند و رويداد مهم اعلام ولايت امام علي (ع) در اين منطقه رخ داد.غدير خم را در تاريخ و منابع مختلف به نام هاي ديگري همچون جحفه، خرّار، غربه نيز مي شناسند كه به دليل همجواري اين مناطق با غدير خم به اين نام گذاري ها صورت گرفته است.
در ادامه دكتر ياوري سرتختي جحفه در مورد وضعيت كنوني غدير خم چنين گفت: بعد از شهادت امام علي( ع) ، دوستداران اهل بيت(ع) در دشت هاي حجاز متفرق شدند و براي خود باغ ها و آبادي هايي در برخي مناطق از جمله اطراف غدير خم ساختند. اين آبادي ها بعد ها به خاطر شرايط سياسي و جغرافيايي به محلي مخروبه تبديل شد و آثار و بقاياي تاريخي آن تا حدودي از بين رفت، اما با اين وصف در پي تلاش دو محقق شيعه و سني به نام هاي دكتر شيخ عبد الهادي فضلي و عاتق بن غیث بلادی از علمای شیعی این مکان شناسایی شد.برابر با برخي گزارش هاي تاريخي بعد از اين رويداد هم مسجدي در همان محلي پيامبر اكرم(ص) خطبه خواند و اميرالمومنين(ع) را به جانشيني برگزيد به نام غدير بنا شد كه 50متر مربع وسعت داشت و چند بار هم از سوي پادشاهان شيعه هند بازسازي شد، اما شهريور 1386پيروان فرقه وهابيت در اقدامي شبانه آن را ويران كردند.
استاد دانشگاه در مورد متروك ماندن غدير خم چنين گفت: جحفه تا قرن 5 آباد مانده و در قرن ششم هجری به ویرانه ای تبدیل شده است و آن چه جغرافی دانان قرن ششم به بعد گفته اند، جحفه تا قرن 5 آباد مانده و در قرن ششم هجری به ویرانه ای تبدیل شده است و آن چه جغرافی دانان قرن ششم به بعد گفته اند،اوصاف جحفه قرن 1 تا 3 می باشد و نه اوصاف جحفه عصر فاطمی ها و سلطه آن ها بر حجاز در قرن 4 تا اواخر قرن 5 هجری قمری است. به عنوان یک محقّق در بیابان های حجاز، از خود پرسیدم چرا جحفه آباد ویران شد و امروزه جز یک صحرای خشک، نشانی از آن آبادانی ها نیست؟! جحفه ای که در اقوال بزرگان تحقیق، اشارات صریحی به آبادانی آن شده است. در نتیجه اگر این ویرانی را بدان جهت بدانیم که عباسیان تمرکز مردمی را حول مکان غدیرخم پراکنده کردند؟ درک صحیحی از منابع تاریخی ارائه نداده ایم؟وقتی تحقیق کردم که مصریان و مغربیان کشتی نشین چگونه می توانستند در سفر حج محرم شوند، بی آن که در میقات جحفه توقف کنند؟ توقّفی که به هرحال می توانست موجب رونق و بازسازی خرابی ها شود.
در پايان استاد فاطمي به بيان اهميت واقعه غدير در منابع پرداخت و گفت: با توجه به متواتر بودن روايت غدير خم، متكلمان، محدثان و مورخان شيعه و سني از زواياي مختلفي از جمله زمان و مكان غدير، علت اانتخاب اين مكان، عبارت ها و كلماتي كه پيامبر(ص) بيان كردند و جرياني كه در غدير اتفاق افتاد را مورد كاوش قرار دادند.