نشست پژوهشي با عنوان نكته ها و تجربيات پژوهشي در حوزه علوم اسلامي
نشست پژوهشي با عنوان نكته ها و تجربيات پژوهشي در حوزه علوم اسلامي در تاریخ 26/09/1401 با حضور دكتر سيده رقيه موسوي،پژوهشگر، استاد حوزه و دانشگاه برگزار شد.
به گزارش معاون پژوهشی مدرسه علمیه فاطمیه(س) استاد موسوي ضمن تبريك هفته پژوهش در اهميت و جايگاه پژوهش گفت: نكته هايي در پژ وهش وجود دارد كه با تجربه به دست مي آيد، تا قلم به دست نگيريد و ننويسيد و چند بار كار شما توسط اساتيد نقد و بررسي نشده باشد قابل يادگيري نيستند.
دكتر موسوي گفت: پژوهش فعاليت منظمي است كه منجر به گسترش دانش و كشف حقايق جهان مي شود. در واقع پژوهش فرآيند تدريجي است كه از مراحل مختلف تشكيل شده است كه موفقيت در هر مرحله اي در گرو كام يابي در مرحله ي پيشين است.
استاد حوزه در مورد اركان پژوهش گفت: در پژوهش سه ركن وجود دارد كه عبارت است از اطلاعات، پردازش، نوآوري كه منظور از اطلاعات مواد خام اوليه نيست، بلكه مقصود مواد شايسته و مناسب است كه توليد علم مرهون اطلاعات شايسته و پردازش نظام مند آنهاست.منظور از نوآوري در پژوهش ، دست يابي به نتيجه جديد در تاريخ علم است.و معمولا درمقاله هاي سطح دو نوآوري خيلي كم رنگ است و مقاله هايي كه نوآوري نداشته باشند مقاله هاي مروري است وعلمي نيست و جنبه آموزشي داردو مقاله هاي علمي پژوهشي نوآوري دارند و حرف اول در مجامع علمي همين مقاله هاي علمي پژوهشي است.
دكتر موسوي گفت : مرحله پردازش مانند قياس است بخش هاي مختلفي كه در مقاله بيان مي كنيد بخش هاي مختلف مقدمات شما هستند و نتيجه گيري كه شما در مقاله مي نويسيد همان نتيجه گيري قياس است. براي پردازش بايد منطق را خوب ياد گرفته باشيد .محتواي اصلي را شماره گذاري مي كنيد همين كه يك مي زنيد مثلا تعريف عالم مثال در حكم مقدمه اول شماست بعد مقدمه بعدي مي شود بخش بعدي مقاله شما و به همين ترتيب بعد چند مقدمه به نتيجه مي رسيد و نبايد در نتيجه گيري حرف هاي تكراري زد چون در نتيجه قياس هم هيچ وقت مقدمات را نمي آوريد، بايد اينگونه بيان كنيد كه من مقدمات را آوردم تا به چه نتيجه اي برسم، بايد يافته ها را در نتيجه بياورديد. پس پردازش يعني اطلاعاتي كه داريد را كنار هم بياوريد و به اون نتيجه اي كه مي رسيد در قسمت نتيجه گيري مي نويسيد و توجه داشته باشيد كه در هر قسمت بايد مقدمات با هم تباين داشته باشند.
استاد حوزه گفت : نوآوري در مقاله هاي علمي پژوهشي خيلي مهم است و نوآوري مي تواند در هر بخش باشد مثلا نوآوري در روش كه عنواني قبلا مورد برسي قرار گرفته شما از زاوايه ديگر آن را مورد بررسي قرار دهيد مي شود نوآوري و يا اينكه نوآوري در محتوا كه در مرحله بالاتر است كه صاحب نظر باشد و توليد محتوا كند.
استاد موسوي در ادامه گفت: سوال با مساله فرق دارد، سوال چيزهايي است كه شما در ذهن مي آوريد وقبلا جواب آن داده شده است ولي وقتي مي خواهيد مار پژوهشي شروع كنيد نبايد دنبال سوال باشيد بلكه بايد دنبال مساله باشيد، مساله يعني چيزي كه جواب داده نشده و اگر جواب داده شده جواب آن خيلي ناقص استو نياز به تكميل كردن دارد. پيدا كردن مساله ها از طريق مطالعه هاي جنبي است با مطالعه چند كتاب در مورد عنواني دست شما مساله هاي بدون جواب به دست مي آورديد و در اين مرحله اساتيد مي تواند كمك كند و گره هاي پژوهشي را به شما معرفي كند. دومين راه براي پيدا كردن مساله انجام دادن كار تطبيقي است و اين مساله جديد است و يا در كار تطبيقي ارزيابي هم داشته باش كه اين بهتر است.مرحله ديگر در پيدا كردن مساله بررسي موارد اختلافي است كه شما محل نزاع را پيدا كنيد .و مرحله بعد نقد و ارزيابي است كه توانايي بالايي را مي طلبد.
در ادامه استاد به تجربيات پژوهشي خود در نگارش و چاپ مقاله اشاره كردند و در مورد نمونه اي از تجربيات گفت : بايد سعي كنيد مقاله مطالعه كنيد و علاوه بر اينكه به محتوا توجه داريد به واژه ها هم توجه كتيد مثلا به جاي واژه لذا ، كلمه از اين رو به جاي كلمه قبل و بعد بنويسيد پيش و پس،به جاي كلمه مطالعه مجدد از واژه بازخواني استفاده كنيد و يا بديهي است بنويسيد روشن است ، ميباشد استفاده نكنيد بنويسيد است و به جاي كلمه معتقد است بنويسيد بر اين باور است.اين واژه ها بار رواني بر روي داور دارد كه نشان تلاش و تسلط شما بر نگارش است.
در پايان استاد به سوالات طلاب به صورت كامل پاسخ دادند.