مدرسه علمیه فاطمیه ابهر

فارغ التحصيل سطح 2

پژوهشگر : اکرم کیانی دوست

تاريخ ارزیابی :1398/11/08

عنوان: نقش انبیا ^{(علیهم السلام)}در پیدایش علوم مختلف

چکیده

آیا انسان می تواند با قوای نیرومندی مانند عقل وحس به علوم دسترسی پیدا کند؟مقتضای حکمت الهی این است که راه دیگری ورای حس وعقل برای شناختن مسیر تکا مل همه جانبه ،در اختیار بشر قرار دهد؛وآن همان راه وحی است.

پرسش اصلی ؛چگونگی نقش انبیا در پیدایش علوم مختلف می باشد؟

در این بررسی در تلاش هستیم بتوانیم به این سوالات پاسخ دهیم. روش پژوهش کتابخانه ای است ؛جهت این موضوع مستنداتی جمع آوری نموده ایم از منابع مختلف آیات و روایات و کتب مختلف . این نوشته نظریات و دیدگاههای برخی از متکلمان امامیه را مورد بررسی قرار داده ،آنان معتقدندپیامبران علاوه بر نقش معنوی در جامعه در تامین نیازهای دنیوی ومعیشتی ورضایت مندی ،آرامش روانی و روحی وحیات فردی واجتماعی تاکید و اهتمام دارند. دین هرگز از مظاهر دنیا و زیبایی های آن که جهت رشد و کمال انسانها خلق شده است غافل نیست،در این زمینه می توان به آیات و روایات بسیاری اشاره کرد که به صورت های گوناگون درآنها به ترغیب علوم وتوسعه وآبادانی سفارش شده است.

 طبق این بررسی هیچ شکی در اینکه انبیا (علیهم السلام)همواره پیشگام ایجاد وپیدایش علوم و نشر آن بوده اند وجود ندارد و کلیه نویسندگان غیر مغرض به این موضوع اذعان داشته اند .

کلید واژه ها:علم، نقش انبیا ،نهضت ترجمه ،تقسیم بندی علوم

فارغ التحصيل سطح 2

پژوهشگر : عزیزه عزیزخانی - کسب رتبه سوم در جشنواره علامه حلی (ره) در استان زنجان در سال98

استاد راهنما:سیده رقیه موسوی

تاريخ دفاع :97/12/22

عنوان:بررسی رابطه علم و بندگی در قرآن

خداوند متعال اصل و اساس آفرینش انسان را، علم و شناخت خالق هستی و عبد و بنده خدا بودن، قرار داده است. علم و بندگی از فضایل و کمالات انسان به شمار می­رود و ارزش و اعتباری که انسان در کرامت و شرافت نسبت به دیگر مخلوقات کسب کرده است به سبب وجود علم و معرفت و بندگی خداوند می­باشد.

حال سوال این است که مفهوم علم و بندگی چیست؟ و چه رابطه­ای بین علم و بندگی وجود دارد؟ در زمینه­ی پاسخ­گویی به این سوال، انسان، محتاج هدایت خداوند است. بر همین اساس قرآن - کتاب جامع و هدایت­گر بشریّت- به مسأله­ی علم و بندگی و رابطه آن دو با یکدیگر به طور جامع پرداخته است.

در پژوهش حاضر که به صورت توصیفی، تحلیلی و با رویکرد قرآنی صورت گرفته است. با استناد بر آیات قرآن کریم، می­توان،توحید، ایمان، خضوع در برابر حق، دفع ضرر، قدرت، شایستگی مدیریت را از آثار علم نام برد. و بندگی فطری، بندگی اختیاری، بندگی ملائکه، بندگی هوی و هوس از آقسام بندگی به شمار می­رود. و شناخت خدا، ایمان به پیامبرJ، مراقبه و محاسبه نفس، اخلاص در عمل، از جمله راه­های رسیدن به بندگی می­باشد. همچنین می­توان علم را عامل هدایت انسان به سوی بندگی و تقوای الهی، و بندگی را سبب کسب علم و معرفت برشمرد. و بندگی بدون علم و معرفت، و علم بدون بندگی، بی­نتیجه و بی­پایه و اساس می­باشد.

کلید واژه ­ها: علم، بندگی، معرفت، عبادت، عبودیّت.

پژهشگر : مريم بابايي يگانه

مقاله راه يافته به مرحله تفصيلي نهمين جشنواره علامه حلي (ره)

چکیده:

صفات خداوند عینیت با ذات خداوند دارند و چون ذات الهی سرمدی است، صفات او که عبارت باشد از حکمت الهی نیز به تبعیت از ذات الهی ازلی و ابدی است و وقتی انسان، پا به عرصه­ی هستی می­گذارد از آن جهت که در مرتبه­ی نازله­ی وجود الهی قرار دارد تلاش می­کند با توجه به عواملی چند شایستگی اعطای حکمت را در خود ایجاد کند.

حال سوال این است که حکمت چیست؟ و چه مواردی را می­توان به عنوان آثار آن برشمرد؟ بنابراین برای دستیابی به پاسخ این سولات انسان محتاج به هدایت خداوند است. بر همین اساس قرآن حکیم به طور همه جانبه به تعریف و تبیین حکمت و بیان آثار آن پرداخته است.

در پژوهش حاضر با استناد بر آیات مبین قرآن، حکمت عبارت است از یک حالت درک و تشخیص که شخص به وسیله­ی آن می­تواند حق و واقعیت را درک کند، بدین ترتیب می­توان اموری را از قبیل: نظم و هدفمندی آفرینش، نزول احکام متعدد و … از آثار حکمت الهی و اموری مانند: دعوت به بندگی خدا، صالح شدن، خیر کثیر و … را از آثار حکمت بشری برشمرد.

کلید­واژه­ها: حکمت، حکمت الهی، حکمت بشری، حکمت تکوینی، حکمت تشریعی، حکمت نظری، حکمت عملی.

پژوهشگر : اكرم بيگلر

مقاله راه يافته به مرحله تفصيلي نهمين جشنواره علامه حلي (ره)

چکیده

عمل هر کار و اقدامی است که به عمد و قصد از انسان سر بزند و اخص از فعل می‌باشد اسلام بشر را متوجه این نکته می‌کند که هر چه هست عمل است و سعادت بشر در گرو آن است. انسان مالک حقیقی اعمال خویش است و این اعمال از جهت تاثیر آن در سرنوشت اخروی که در متن همین زندگی دنیایی شکل می‌گیرد، دارای ویژگی‌هایی مانند اختیاری بودن، محفوظ بودن ومجسم شدن آن در آخرت می‌باشد.این اعمال در عالم برزخ که همان قبر است همراه انسان خواهد بود تا روز قیامت و در آن روز بر گردن اوست تا او را به سعادت یا شقاوت برساند. و بر اساس آن از درهای بهشت و جهنم وارد می شود و در درجات و درکات آنها‌ ساکن می‌شود و از نعمت ها و نقمت‌ها بهره‌مند می‌گردد.

کلیدواژه

عمل، سرنوشت اخروی، علامه طباطبایی، قرآن.

پژوهشگر : دكتر سيده رقيه موسوي

مقاله راه يافته به مرحله تفصيلي نهمين جشنواره علامه حلي (ره)

چكيده

همواره پرداختن به عوالم مختلف از مهم­ترین مسائل فلسفه محسوب می­شود، یکی از این عوالم، عالم “مثل” می­باشد که فیلسوفان حوزه­های مختلف به این مسأله پرداخته­اند و در این زمینه از دیدگاه­های متفاوتی برخوردار بوده­اند. افلاطون، اولین شخصی است که به صورت منسجم به موضوع  “مثل” پرداخته و در آثارش سخت از آن دفاع نموده و به تمثیل­هایی برای اثبات و تبیین این موضوع تمسّک جسته است. افلوطین به عنوان احیاء­کننده فلسفه افلاطون نیز وارد بحت “مثل” شده و به تبیین آن پرداخته و جایگاه خاصی را به مثل اختصاص داده است. ملاصدرا با توجه به مبانی حکمت خودش که اصالت و تشکیک وجودی است، نظریه مثل را تأیید نموده و ادلّه­ای برای اثبات مثل مطرح کرده است. در این پژوهش پس از تبیین مثل از منظر سه فیلسوف به بررسی تطبیقی دیدگاه­های افلاطون، افلوطین و ملاصدرا در نظریه مثل پرداخته خواهد شد.

کلید واژه­ها: مثل، ایده، عقل، افلاطون، افلوطین، ملاصدرا.

پژوهشگر : فاطمه قاسمي

مقاله راه يافته به مرحله تفصيلي نهمين جشنواره علامه حلي (ره)

 چكيده

تجارت یکی از ارکان مهمّ زندگی انسان است که افراد در تجارت، سعی می کنند بیشترین سرمایه گذاری را داشته باشند، تا بیشترین سود نصیبشان شود.

    از آنجایی که انسان کمال طلب است، همیشه به دنبال بدست آوردن سود بیشتر است به گونه­­­­­­­­­ایی که در آموزه‌های دینی نیز به آن اشاره شده و دنیا میدان تجارت و دادوستد، معرفی شده است که عدّه‌ایی در این تجارت سود می‌برند و عدّه ایی دچار خسارت و زیان می‌شوند.

    از سوی دیگر موضوع نجات، فلاح و رستگاری یکی از مسائلی است نه تنها یکی از دغدغه‏هاى‏  مهم، بلکه از امور فطری بشر در طول تاریخ بوده است و همه‌ی ادیان بخصوص دین مبین اسلام به آن توجّه ویژه‌ایی داشته و راهکارهایی را نیز برای آن ارائه داده است.

    قرآن کریم نیز که کتاب آسمانی و حیات بخش و نجات بخش است، برای این مسئله تأکیدات و سفارشات فراوانی دارد، تا انسان را به سعادت جاوید خود برساند.

    به همین دلیل خداوند متعال در آیات13-10 سوره ی صف، نجات بخش ترین تجارت را، ایمان و یقین قلبی به خود و ایمان به پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) و عمل بر طبق لوازم آن ایمان و نیز جهاد با جان و مال در راه خدا، معرفی نموده است.

    در ادامه خداوند عزّوجلّ برای کسانی که به این تجارت پایبند هستند، پاداشی هم در دنیا و هم در آخرت، ذکر می کند از قبیل: بخشش بی شرط گناهان، دخول در بهشت، فتح و پیروزی در دنیا.

    بنابراین هرکس که خواهان نجات بخشی از عذاب و خلود در رضوان الهی است، باید منطبق با آن عمل نماید.

کلید واژه: تجارت، تجارت قرآنی، نجات، نجات بخشی، قرآن.

پژوهشگر : سيده رقيه موسوي

سطح 3 رشته فلسفه- كارشناسي ارشد رشته فلسفه و كلام اسلامي - دانشجوي دكتري رشته فلسفه و كلام اسلامي

عنوان:بررسي مواضع اختلاف استاد جوادي ¬آملي و استاد مصباح ¬در جزء اول سفر اول اسفار ملاصدرا

چکيده

مهم¬ترين أثر صدرالمتألّهين، اسفار أربعه اوست که افکار و آرای نو و مکاشفات عرفاني و شواهد ربوبي و واردات قلبي¬اش را در آن آورده است.
با توجّه به اين¬که ملاصدرا در اسفار گاهی بر اساس مبانی پيشينيان بحث کرده و بدون آن که تصريح نمايد دو ديدگاه وجود شناختیِ وحدت تشکيکی و وحدت شخصی وجود را در آن طرح کرده و همين وضعيتي را به وجود آورده است که فهم درست آن مستلزم راهنمايی استادِ مسلّم و يا احاطه¬ی علمي خواننده بر مباحث آن است. از اين رو تاکنون، شرح¬ها و تعليقه¬های متعدّدي بر اين کتاب نگاشته¬اند. جوادي آملي و مصباح يزدي نيز در روزگار ما از جمله استادان نامبرداری هستند که به شرح آن پرداخته¬اند.
اين دو استاد در شرح اسفار هم در فهم مقاصد مصنّف و هم در تصديق يا ردّ پاره¬اي از مطالب اسفار با هم اختلاف نظر دارند. شرح جوادي آملي بر اسفار بسيار نزديک به مواضع ملاصدرا است و فقط در چند مورد معدود به ردّ ديدگاه¬های اسفار پرداخته است و ليکن مصباح يزدي در موارد قابل توجّهي مخالفت خود را با ملاصدرا نشان داده است.
به نظر مي¬رسد مصباح يزدي اختلافات مبنايي فراواني با جوادي آملي و ملاصدرا دارد. لذا جمع بين مواضع مصباح يزدي و جوادي آملي در موارد قابل توجّهي امکان پذير نيست. به طوري که در نهايت مي¬توان دو استاد را داراي دو نگاه و رويکرد متمايز دانست.
تحقيق حاضر در صدد بررسي و تطبيق و تحليل مواضع اختلاف جوادي آملي و مصباح يزدي در جزء اول سفر اول اسفار است.
واژگان کليدي: صدرالمتألّهين، اسفار اربعه، رحيق مختوم، جوادي¬آملي، مصباح¬يزدي، اصالت وجود، وجود ذهنی، وجود رابط، تشکيک وجود، جعل.

گرداورنده : مهين قاسمي راد

مدرك تحصيلي : سطح 3 جامعه الزهرا- تفسير و علوم قرآني

عنوان مقاله : تاثير مثبت انديشي در موفقيت از ديدگاه قرآن و روايات

چكيده
زندگي سرشار از نعمت ها و ثروت هاي نامحدود است و انسان ها حق و اختيار دارند تا در زندگي با نشاط زندگي كنند، ولي دستيابي به موفقيت در هر زمينه اي مايه همت و تلاش انسان بستگي دارد و فقط خود
شخص مي تواند به خود كمك كند، در دنيايي كه عده اي در آن احساس خوشبختي و عده ای ديگر از زندگي شان ناراضي اند، انديشه ها و پندارهاي ما، كيفيت زندگي ما را مي سازد، هر چه انسان خوش بين تر باشد از زندگي خود راضي تر و در نتيجه موفق تر خواهد بود و همين احساس رضايت انسانها در جامعه، موجب شكوفايي و تعالي و رشد استعدادها درجامعه و پيشرفت جوامع و موفقيت آنها خواهد بود.
عوامل متعددي وجود دارد كه زمينه ساز مثبت انديشي بوده و در بروز آن مؤثرند كه از مهم ترين آنها، حسن ظن به خدا و مردم مي باشد كه در آيات و روايات سفارش فراواني نسبت به آن شده است.
كه البته عوامل فراواني وجود دارد كه در ايجاد اين حُسن ظن به خدا و مردم مؤثرند و هم چنين موانعي هم وجود دارد كه مانع از مثبت انديشي است، آيات قرآن كريم و سخنان اهل بيت (ع)، نگرش مثبت را تأييد كرده و از منفي بافي پرهيز داده اند و تأثير آن را در استحكام خانواده ، رشد و تعالي جامعه و اثرات فردي افراد، متذكر شده اند در پژوهش حاضر ضمن تبیین مثبت انديشي و حسن ظن به خدا و مردم، زمينه هاي بروز مثبت انديشي، به نقش مثبت انديشي در استحكام خانواده و رشد و تعالي جامعه و رشد فردي افراد با الهام از آموزه هاي قرآن كريم و اهل بيت (ع) بررسي مي شود. تحقيق و روش تحقيق نيز توصيفي و كتابخانه اي با بررسي اسناد و مدارك مي باشد.
كليد واژه ها : قرآن، حديث، حسن ظن، مثبت انديشي، موفقيت، استحكام، آرامش.

توجه : براي دريافت اصل مقاله به مدرسه علميه فاطميه (عليهاسلام) شهرستان ابهر مراجعه نماييد.

گردآورنده: فاطمه قاسمی -فارغ التحصیل سطح2، و طلبه ی سطح3 جامعة الزهرا در رشته فقه و اصول

عنوان مقاله : تجارت نجات بخش از دیدگاه قرآن(با تاکید بر آیات 10الی13 سوره ی صف)

چکیده
تجارت یکی از ارکان مهمّ زندگی انسان است که افراد در تجارت، سعی می کنند بیشترین سرمایه گذاری را داشته باشند، تا بیشترین سود نصیبشان شود.
هر تجارتی چه از نوع دنیوی و چه از نوع اخروی، دارای ارکانی است که باید رعایت شود، که در غیر این صورت، دچار خسران می شود.
دنیا نیز که به مثابه‏ى‏ تجارت خانه است، دارای ارکانی می باشد که در صورت تجارت موفق و طبق ارکان آن، فرد به سعادت جاودانه مى‏رسد و از عذاب نجات مى‏يابد.
در صورتی که فرد، فریب دنیا و ظواهر آن را بخورد و از تجارت با خدای متعال، غافل شود، دچار غبن شده و در عذاب جاوید خواهد ماند.
پروردگار متعال نیز که خالق انسان و عالم به همه‌ی نیازهای اوست، در کتاب حیات بخش خود، پاسخ به میل جاودانگی و رسیدن به آرامش انسان را وا نگذاشته، و در پاسخ، دنیا را به عنوان تجارت خانه‌ایی، برای کسب سعادت در آخرت معرفی نموده است.
هرکس که خواهان نجات بخشی از عذاب و خلود در رضوان الهی است، باید به این کتاب مقدّس مراجعه کند و منطبق با آن عمل نماید.
کلید واژه: تجارت، نجات، نجات بخشی، قرآن، ایمان.

توجه: جهت دریافت اصل مقاله به مدرسه علميه فاطميه(عليهاسلام) شهرستان ابهر مراجعه کنید.